Geçtiğimiz yıl haziran ayında RTÜK’ün talebi üzerine lisans almadığı gerekçesiyle erişimi engellenen Deutsche Welle (DW) Türkçe, yayınlarına ‘dwturkce.com’ ve ‘inspiredminds.de’ alan adlarıyla devam etti. daha sonra RTÜK ve Ankara 9. Sulh Ceza Mahkemesi’nin talebi üzerine yeniden açıldı. Hakimlik kararıyla erişim yeniden engellendi.
RTÜK geçen hafta yaptığı açıklamada, Deutsche Welle’nin alternatif olarak kullanmaya başladığı adresler için lisans başvurusunda bulunması gerektiğine oy çokluğuyla karar vermişti. RTÜK, 72 saatlik ek süre verildiğini, aksi takdirde alternatif adresler için mahkemeden erişim yasağı talep edileceğini kaydetti.
DW TÜRKÇE NEDEN ENGELLENDİ?
RTÜK, 2019 yılında yürürlüğe giren düzenlemeyle internet yayıncılarına lisans alma zorunluluğu getirmiş, ardından Şubat 2022’de DW, VOA ve Euronews’in Türkçe yayınlarına başvuru için 72 saat süre tanımıştı.
Euronews, haber sitesinde Türkçe canlı yayın yapmadığı ve video bülten yayınlamadığı için uygulamadan muaf tutuldu.
RTÜK, VOA Türkçe ve DW hakkında, verilen süre içinde lisans başvurusunda bulunmadıkları gerekçesiyle dava açtı ve bu çerçevede uluslararası program sağlayıcılardan da mahkeme aracılığıyla Türkiye’de lisans almalarını talep etti.
Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi, VOA Türkçe ve DW’nin lisans başvurusunda bulunmadığı gerekçesiyle 30 Haziran 2022’de erişimin engellenmesine karar verdi. Erişim yasağı kararı 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren uygulanmaya başlandı.
DW, sadece Türkçe servisinde değil diğer dillerde de canlı yayın ve video içerik butonlarını kaldırmadığı için Türkiye’de 32 dilde yaptığı yayınlarla birlikte erişim de engellendi. VOA’nın yalnızca Türkçe yayınlarına erişimin kısıtlanması kararı alındı.
Engelleme kararının uygulanmasının ardından DW Türkçe, içeriklerini okuyuculara ulaştırmak için dwturkce.com ve ilham verenminds.de/tr alternatif adreslerini kullanmaya başladı.
DW NEDEN LİSANS BAŞVURUSUNDA OLMADI?
DW, lisans koşullarının Almanya’daki yasalara aykırı olduğu ve sansüre yol açabileceği gerekçesiyle bu talebi yerine getirmedi.
DW, Türkiye’deki Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı itirazda, ifade ve basın özgürlüğünün Anayasa’nın 26. ve 28. maddeleri ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 36., 40. ve 141. maddeleri kapsamında düzenlendiğini savundu. Anayasa ve AİHS. 6. sayıdaki adil yargılanma ve etkili başvuru hakkının ihlal edildiğinin tespitini talep etti.
DW Kurumsal Sözcüsü Carla Hagemann, Almanya’daki yasal düzenlemeler nedeniyle DW’nin RTÜK’e lisans başvurusu konusunda Türk hukukunun gerekliliklerini yerine getiremediğine dikkat çekerek, “Türk hukukunda lisans için yerine getirilmesi gereken şartlardan biri” dedi. DW’nin sorumluluğunun yüzde 50’sinin Türk vatandaşında tüzel kişilik oluşturduğu, bu da yayın sorumluluğunun başka bir kişiye devredildiği anlamına geliyor. Yayın içeriğinin sorumluluğunun DW yöneticisine ait olduğunu ve bunun dışarıdan bir tarafa devredilemeyeceğini, ayrıca RTÜK lisansının da Türk hükümetinin sorumluluğunda olduğunu ifade ederek, “DW’nin içeriklerini sansürlemesine yol açabilir” dedi. ( HABER MERKEZİ)
